Tuesday, February 02, 2010

پس سوز در جنگنده ها

پس سوز در جنگنده ها

جنگنده ی F/A-18 هورنت در حال برخاستن از روی ناو هواپیمابر تئودور روزولت با بهره گیری از پس سوز.(10 دسامبر 2007)


پس سوز( After Burner: AB) یک امکان اضافی است که در برخی از موتور های جت به خصوص در هواپیماهای جنگی ایجاد شده است. پس سوز به طور موقت باعث افزایش نیروی رانش( Thrust) میشود. این امکان در پرواز های مافوق صوت و همچنین در زمان برخاستن از روی باند استفاده میشود.در جنگنده ها این رانش اضافی در زمان درگیری های هوایی نیز کاربرد دارد. برای ایجاد پس سوز سوخت توسط لوله ای به انتهای توربین ها پاشیده میشود. مزیت استفاده از پس سوز این است که نیروی رانش یبشتری تولید میکند ولی عیب ان این است که مصرف سوخت را به شدت افزایش میدهد. ولی با این استفاده از این حالت در زمان های کوتاه مفید است.
در موتور های جت در زمانی که از پس سوز استفاده میشود حالت مرطوب(Wet) و در زمانی که از پس سوز استفاده نمیشود حالت خشک(Dry) نامیده میشود. حداکثر نیروی رانش در حالت مرطوب را "حداکثر نیروی رانش تولیدی"(Maximum Thrust) و حداکثر نیروی رانش تولیدی در حالت خشک را " نیروی رانش جنگی" Military Thrust)) مینامند.

جنگنده ی جاسوسی SR-71 در حال پرواز با پس سوز کامل(9 مارس 1993)



سسیتم پس سوز در انتهای نازل ها تعبیه شده است و شامل منافذ ریزی برای پاشیدن سوخت میباشد.از انجاییکه هوایی که از توربین ها خارج میشود حاوی مقدار زیادی اکسیژن است زمانی که پس سوز روشن میشود سوختی که پاشیده میشود بر اثر دمای بالای گازهای خروجی بی درنگ اتش میگیرد. این مسئله سبب افزایش دما در دهانه نازل های و همچنین افزایش سرعت خروج گازهای خروجی میشود و در نتیجه نیروی رانش افزایش میابد. یا افزایش حجم جزیان خروجی مساحت دهانه نازل ها نیز افزایش می یابد.
محدودیت ها:
به علت مصرف بالای سوخت پس سوزها نمیتوانند در دوره های زمانی طولانی به کار گرفته شوند.
محدودیت دیگری که وجود دارد این است که با استفاده مداوم از پس سوز دما بسیار بالا میرود و هیچ فلزی توانایی تحمل این دما را ندارد. ( در این بین موتور پرات اند ویتنی J-58 نصب شده بر روی جنگنده ی جاسوسی SR-71 Blackbird مستثنی است زیرا در موتور این هوا پیما از سیستم خنک سازی پیشرفته ای استفاده شده است). به همین علت پس سوزها تنها در مواردی استفاده میشوند که به حداکثر نیروی رانش نیاز باشد. مانند موارد بلند شدن از روی باند های کوتاه( مانند ناوهای هواپیمابر) و یا در نبرد های بسیار نزدیک (داگفایت)

موتور پیشرفته ی هواپیمای SR-71 در حالت پس سوز


به جز بعضی از هواپیماهای تحقیقاتی ناسا پس سور تنها در هواپیماهای جنگی استفاده میشود
موتور جنگنده های مدرن قادرند بدون استفاده از پس سوز نیروی تراست زیادی را تولید کند و به سرعت های بالا دسترسی پیدا کند( مانند جنگنده ی F/A-22 Raptor)

جنگنده ی RAAF-111 در حال تخلیه هوایی سوخت. سوخت خروجی بر اثر حرارت حاصل از پس سوز اتش گرفته است(23 مارس 2007)

0 comments: